Τα φυτά είναι αυτότροφος οργανισμός. Αυτό σημαίνει ότι δημιουργεί τα απαραίτητα συστατικά για την ανάπτυξή τους απορροφώντας από το περιβάλλον βασικά στοιχεία υπό τη μορφή ιόντων τα οποία στη συνέχεια τα ενσωματώνει στα κύτταρά τους με την διαδικάσία της φωτοσύνθεσης.
Τα στοιχεία που προσλαμβάνει το φυτό χωρίζονται σε μακροστοιχεία ,σε μεγαλύτερες ποσότητες, και σε ιχνοστοιχεία , σε μίκρότερες ποσότητες
Μακροστοιχεία είναι , ο άνθρακας (C), το οξυγόνο (Ο), το υδρογόνο(Η), το άζωτο (Ν), το κάλιο (Κ), ο φώσφορος (P), το ασβέστιο (Ca), το μαγνήσιο (Mg) και το θείο (S).
Ιχνοστοιχεία είναι ο σίδηρος (Fe), ο ψευδάργυρος (Zn), το μαγγάνιο(Mn), το βόριο (Bo), το χλώριο (Cl), ο χαλκός (Cu) και το μολυβδαίνιο (Mo).
Ορισμένα φυτά χρειάζονται και Νάτριο (Na), Κοβάλτιο(Co), Ιώδιο (J), Αργίλιο (Al), Πυρίτιο (Si).
Η ποσότητα που χρειάζεται ένα φυτό, για κάθε ένα από τα παραπάνω στοιχεία, είναι διαφορετική και η απόδοσή του εξαρτάται πάντα από το στοιχείο που βρίσκεται σε έλλειψη. Αυτό δεν σημαίνει ότι η προσθήκη ενός στοιχείου προκαλεί συνεχή ανάπτυξη και παραγωγή πέρα ενός ορίου.
Η συμπλήρωση των στοιχείων που καταναλώνει το φυτό γίνεται είτε από τον αέρα, είτε από το νερό είτε από το εδαφικό διάλυμα. Από τον αέρα προσλαμβάνεται ο άνθρακας, το οξυγόνο και για μερικά φυτά και το άζωτο (ψυχανθή). Από το νερό το υδρογόνο και το οξυγόνο. Όλα τα υπόλοιπα στοιχεία προσλαμβάνονται από το εδαφικό δίαλυμα. Από αυτό συμπεραίνουμε ότι παρουσία επαρκούς ποσότητας μακροστοιχείων και ιχνοστοιχείων στο έδαφος είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη.
To άζωτο απορροφάται από το φυτό με τη νιτρική ή την αμμωνιακή μορφή.Η νιτρική μορφή είναι πιο ευκίνητη κι έτσι η εκπλυσή τής στο έδαφος είναι μεγαλύτερη αφού δεν συγκρατείται από τα κολοειδή του εδάφους. Αντίθετα η αμμωνιακή μορφή είναι διαθέσιμη περισσότερο χρονικό διάστημα. Η απορρόφηση νιτρικής μορφής αζώτου παρεμποδίζεται από χαμηλές θερμοκρασίες ενώ αντίθετα η αμμωνιακή μορφή απορροφάται σε πιο χαμηλές θερμοκρασίες. Απορρόφηση νιτρικής μορφής έχει σαν αποτέλεσμα αύξηση του pH του εδαφικού διαλύματος ενώ αντίθετα απορρόφηση αμμωνιακής μορφής έχει συνέπεια μείωση του pH. Η προσθήκη του αζώτου πρέπει να είναι κλασματική διότι παρατηρούνται και τοξικότητες κατά την επιπλέον ποσότητα αλλά και με αυτό τον τρόπο μειώνονται οι απώλειες του.
Ο φωσφόρος συνδέεται με την άυξηση του ριζικού συστήματος, την πρωιμότητα και την ποιότητα της παραγωγής . Έίναι δύσκολη η έκπλυσή του γιάυτό και προστείθεται συνήθως όλη η απαιτούμενη ποσότητα στην βασική λίπανση.
Το κάλι ρυθμίζει την εξατμισοδιαπνοή των φυτώ και βελτιώνει την ποιότητα των καρπών. Η προσθήκη του μπορεί να γίνει καθολικά στην βασική λίπανση εκτός των καρποφόρων και λαχανικών που προτείνεται κλασματική προσθήκη του.
ΛΙΠΑΣΜΑΤΑ
Τα λιπάσματα χωρίζονται σε οργανικά ή ανόργανα
Οργανικό λίπασμα είναι κάθε είδους υποπροϊόν που χρησιμοποιούμε για τον εμπλουτισμό του εδάφους με κύριο εκπρόσωπο την ζωική κοπριά και τις κομπόστες από αστικά απορρίμματα. Τελευταία, μεγάλη διάδοση έχει το γκουανό το οποίο είναι σωρός από απορρίμματα θαλάσσιων πτηνών που χρησιμοποιούνται έπειτα από μακρόχρονη παραμονή στο ύπαιθρο. Η απόδοση των οργανικών λιπασμάτων δεν είναι μεγάλη, γι΄αυτό πολλές φορές γίνεται μίξη με ανόργανα λιπάσματα για την συμπλήρωση της απαιτούμενης ποσότητας των στοιχείων .
Κάθε λίπασμα, στη συσκευασία του αναγράφει έναν τριπλό αριθμό της μορφής χχ-χχ-χχ . Ο πρώτος αναφέρεται στη περιεκτικότητα του λιπάσματος σε άζωτο (ολικό άζωτο), ο δεύτερος αναφέρεται στην περιεκτικότητα σε φωσφόρο και ο τρίτος στην περιεκτικότητα σε κάλιο. Τα υπόλοιπα στοιχεία που μπορεί να περιέχονται σε κάθε λίπασμα εμφανίζονται στη συνέχεια του τριπλού αριθμού και με την περιγραφή για κάθε ένα. Δηλαδή ένα λίπασμα ΧΧ-ΧΧ-ΧΧ +4Fe+2S περιέχει 4 μονάδες σίδηρο και 2 μονάδες θείο.
Χηλικά λιπάσματα είναι τα λιπάσματα τα οποία εμπεριέχουν ένα στοιχείο (μέταλλο) σε σύνδεση με μια οργανική ένωση από την οποία μπορεί να αντικατασταθεί εύκολα , γεγονός το οποίο το κάνει εύκολα αφομοιώσιμο για τα φυτά.
Βραδείας απελευθέρωσης ονομάζονται τα λιπάσματα τα οποία απελευθερώνουν τα στοιχεία σε μακρά περίοδο. Αυτά τα λιπάσμτα συνοδεύονται από έναν αριθμό ο οποίος υποδηλώνει το χρονικό διάστημα μέσα στο οποίο γίνεται η απελευθέρωση των στοιχείων και συνήθως είναι αριθμός μηνών ή εβδομάδων.
